Cùng với sự thay đổi của thời đại, thế hệ tiếp theo của những “hạt giống tương lai” đã được trang bị những điều kiện cần thiết để bắt kịp xu thế toàn cầu và nắm bắt cơ hội tốt nhất. Không còn những lớp học “đọc – chép” lý thuyết và nhồi nhét nữa, hôm nay dạy học phát triển năng lực là một mô hình giáo dục phổ biến đang dần thay thế các phương pháp giáo dục truyền thống. Để hiểu rõ hơn, bố mẹ hãy cùng iSchool tìm hiểu trong bài viết sau nhé!
>> Xem thêm:
- Phương pháp giảng dạy hiệu quả
- Phương pháp dạy học ở tiểu học
- Phương pháp dạy học tích cực hiệu quả
1. Thế nào là dạy học phát triển năng lực?
Năng lực là khả năng áp dụng kiến thức, kỹ năng và thái độ của một cá nhân. Theo đó, dạy học phát triển năng lực là mô hình giáo dục hiện đại hướng tới mục tiêu phát triển toàn diện cho học sinh.
Các chương trình theo phương pháp này được thiết kế có hệ thống thông qua các hoạt động dạy học tích cực, sáng tạo dưới sự hướng dẫn và hỗ trợ của giáo viên. Với phương pháp giảng dạy lấy người học làm trung tâm này, trẻ sẽ được khám phá tiềm năng của bản thân, phát huy tính chủ động, tinh thần tự giác và tinh thần học hỏi không ngừng.
Khác với phương pháp dạy học truyền thống chỉ đơn thuần tiếp thu kiến thức một bên và ghi nhớ lý thuyết, phương pháp phát triển năng lực đòi hỏi khả năng vận dụng những điều đã học vào thực tiễn để giải quyết vấn đề. Nhờ đó, học sinh có thể phát triển tốt hơn về mọi mặt.
>> Xem thêm:
- 5 lĩnh vực phát triển mầm non
- Phát triển nhận thức cho trẻ mầm non
- Thế nào là phát triển toàn diện cho trẻ?

Dạy học phát triển năng lực là mô hình giáo dục hiện đại
2. Đặc điểm dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực có những đặc điểm nổi bật, khác với cách giáo dục truyền thống, thể hiện ở các yếu tố sau:
- Cá nhân hóa và Đa dạng hóa: Đây là phương pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Vì vậy, chương trình học được phân hóa dựa trên độ tuổi, nhu cầu và khả năng của từng đối tượng. Nhờ đó, cách giáo dục này tạo hứng thú cho học sinh giúp các em tiếp thu kiến thức một cách vừa phải, thoải mái và dễ chịu nhất. Ngoài các môn học chính thức theo quy định, sinh viên có quyền tham gia các môn học tự chọn dưới mọi hình thức, thời gian và địa điểm (học nhóm, học trực tuyến, học trực tiếp…).
- Tính ứng dụng và khả năng thực hành: dạy học phát triển năng lực giúp học sinh nắm vững kiến thức, hiểu bản chất thông qua hoạt động thực tiễn. Nhờ đó, lý thuyết không chỉ là “chất xám” mà còn được áp dụng để giải quyết các tình huống thực tế. Điều này giúp nâng cao cả kiến thức, thái độ và kỹ năng sống cho trẻ.
- Xác định đúng năng lực từng đối tượng: nhờ phương pháp dạy học tập trung, phân hóa, học sinh xác định được năng lực và sự tiến bộ của bản thân. Từ đó, các em có thể tự điều chỉnh mục tiêu phương pháp học hiệu quả cho mình.
- Giáo trình học chuyên biệt: giáo án được thiết kế riêng tùy theo năng lực và nhịp độ học tập của từng học viên, giúp khuyến khích khả năng làm việc độc lập và phát huy tối đa các kỹ năng.
>> Tìm hiểu thêm: Chương trình Dạy học tích hợp ở Tiểu học

Đặc điểm của dạy học theo năng lực
3. Ý nghĩa của dạy học theo định hướng phát triển năng lực
Dạy học theo định hướng năng lực là vô cùng quan trọng trong thế giới ngày nay:
- Giúp phát hiện tiềm năng, thế mạnh của từng học sinh;
- Khơi dậy hứng thú, đam mê giúp học sinh chủ động, dễ tiếp thu hơn trong quá trình học tập;
- Nâng cao các kỹ năng cần thiết: giải quyết vấn đề, tư duy phản biện, làm việc nhóm, sáng tạo, hợp tác…
- Tiết kiệm thời gian và công sức nhờ lộ trình học tập trung, giúp tối ưu hóa bài học.
- Đảm bảo chất lượng đầu ra cho học sinh, phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất.
- Vận dụng kiến thức vào các tình huống thực tế, giúp giải quyết nhiều vấn đề và thích ứng tốt trong công việc và cuộc sống sau này.

Dạy học phát triển năng lực mang nhiều ý nghĩa tích cực
4. So sánh dạy học truyền thống và dạy học phát triển năng lực
Phương pháp dạy học phát triển năng lực có những ưu điểm vượt trội so với phương pháp dạy học truyền thống thể hiện ở các tiêu chí sau:
dạy học truyền thống | Dạy học phát triển năng lực | |
Mục tiêu giảng bài |
|
|
Nội dung giảng dạy |
|
|
Phương pháp giảng dạy |
|
|
hình thức dạy học | Truyền đạt lý thuyết cho cả lớp. | Học theo nhóm, cá nhân kết hợp làm bài tập thực hành. |
Đánh giá kết quả học tập |
|
|
Quản lý giảng dạy | Tập trung vào nội dung giảng dạy | Chú trọng năng lực của học sinh |
sản phẩm dạy học | Người học thụ động, ít có khả năng giao tiếp và phản biện. | Học sinh là những người chủ động, tự tin, có tư duy phản biện và ham học hỏi. |
5. Phương pháp dạy học phát triển năng lực
Hiện nay, các cơ sở giáo dục áp dụng nhiều phương pháp dạy học phát triển năng lực khác nhau. Dưới đây là một vài cách phổ biến để dạy mà rất hiệu quả.
5.1. Tổ chức các hoạt động trong quá trình học
Các hoạt động trên lớp có tác dụng tạo hứng thú cho học sinh, giúp các em tiếp thu một cách tốt hơn. Giáo viên có thể hướng dẫn khởi động lớp học, thảo luận nhóm, đọc sách, chơi trò chơi… để người học chủ động nghiên cứu và ghi nhớ kiến thức. Các hoạt động này làm cho không khí lớp học trở nên sôi nổi, mang lại hiệu quả tiếp thu tốt nhất.
5.2. Dạy học thông qua tương tác và hợp tác
Trong mô hình giáo dục này, học sinh là trung tâm của bài học. Giáo viên chỉ đóng vai trò hướng dẫn và hỗ trợ khi cần thiết. Vì vậy, sự tương tác hai chiều giữa người dạy và người học là vô cùng quan trọng. Giáo viên sẽ liên tục đặt câu hỏi và khai thác ý kiến phản biện từ học sinh. Điều này giúp các em chủ động hơn trong học tập, đồng thời rèn luyện các kỹ năng cho bản thân như: phản biện, giao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình,… Thông qua các câu trả lời và các ý kiến được trình bày, giáo viên sẽ hiểu được điểm mạnh, điểm yếu của học sinh, từ đó mà họ có thể đồng hành tốt nhất trong quá trình học tập.

Phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực thông qua tương tác và hợp tác
5.3. Việc giảng dạy được chia
Mỗi người sinh ra đều có sức mạnh, nhu cầu và sở thích khác nhau. Vì vậy, dạy học phát triển năng lực hướng tới và nâng cao tính cá thể hóa của mỗi học sinh. Các bài học được phân hóa phù hợp với mức độ tiếp thu và khả năng tiếp thu kiến thức giúp người học thoải mái, không áp lực và hứng thú hơn với bài học. Giáo viên cần soạn giáo án hợp lý, sớm xác định thế mạnh của từng học sinh để phát huy hết tiềm năng của các em. Mô hình giáo dục này giúp đánh giá chính xác năng lực của mỗi người.
5.4. Hướng dẫn học sinh tự học
Hiện nay, tự học là một kỹ năng vô cùng quan trọng và cần thiết, giúp kích thích khả năng nghiên cứu, tư duy logic và tự giải quyết vấn đề của sinh viên. Để đạt được hiệu quả tốt nhất, giáo viên cần hướng dẫn, hỗ trợ học sinh trong quá trình tự học bằng cách gợi ý, định hướng và cung cấp các tài liệu cần thiết… Thông qua phương pháp này, người học sẽ tiếp thu kiến thức sâu và chắc, hiểu được bản chất của vấn đề vì nó là không nhất thiết phải đi qua lối suy nghĩ của người khác.

Phương pháp dạy học phát triển năng lực thông qua tự học
5.5. Dạy học có đánh giá
Đánh giá sau một quá trình là cách để xác định hiệu quả học tập, kịp thời sửa chữa thiếu sót và phát huy ưu điểm. Việc kiểm tra, đánh giá của giáo viên vừa hỗ trợ học sinh vượt khó, vừa tạo động lực để các em học tập tốt hơn. Điều này tạo điều kiện cho người học hiểu được tầm quan trọng và cần quan tâm đến cả kiến thức và năng lực. Từ đó, các em sẽ chủ động hơn trong quá trình rèn luyện để nâng cao kết quả đánh giá.
5.6. Dạy đi đôi với hành
Kiến thức không được áp dụng vào thực tế rất dễ bị lãng quên. Vì vậy, các bài dạy cần mang tính vận dụng cao, giúp học sinh cảm nhận được ý nghĩa của những kiến thức, kỹ năng đã học. Điều này giúp các em say mê, hứng thú hơn với các tiết học. Bên cạnh đó, người học còn được phát triển toàn diện và thích nghi tốt trong cuộc sống hàng ngày.
Trường Hội nhập Quốc tế iSchool với tiết dạy phát triển năng lực cho học sinh
Trường Hội nhập Quốc tế iSchool không ngừng phát triển môi trường học tập lấy học sinh làm trung tâm thông qua Chương trình Giáo dục Hội nhập Quốc tế. Đồng thời, iSchool đã và đang xây dựng một đội ngũ giáo viên, nhân viên vững mạnh, chuyên nghiệp, không chỉ được đào tạo chuyên sâu về phương pháp giảng dạy gần gũi với các nền giáo dục phát triển mà còn nuôi dưỡng tâm hồn các em. , tư duy tích cực để đồng hành và khai phá tiềm năng của mỗi học sinh.
Nhà trường luôn hướng tới mục tiêu xây dựng một thế hệ học sinh phát triển toàn diện trí – thể – lực và có tâm hồn giàu tình yêu, yêu văn hóa, bản sắc Việt Nam. Tất cả đều hướng đến một mục tiêu đào tạo những công dân toàn cầu độc lập, bản lĩnh và sẵn sàng ứng phó với những thay đổi và thách thức nhanh chóng của thế giới ngày nay. Đặc biệt, tại iSchool có chương trình phát triển năng lực cho học sinh các cấp. Để biết thêm thông tin chi tiết, phụ huynh có thể liên hệ với iSchool qua:
- Điện thoại: 0789 166 588
- Email: [email protected]

Trường Hội nhập Quốc tế iSchool dạy học phát triển năng lực
Bài viết trên của iSchool đã tổng hợp thông tin về mô hình dạy học phát triển năng lực cho sinh viên hiện nay. Hi vọng các bậc phụ huynh đã có cái nhìn tổng quan nhất về phương pháp giáo dục tích cực này để từ đó lựa chọn cho con mình phương pháp học phù hợp. Học sinh có thể khám phá tiềm năng của chính mình và phát triển hết khả năng của mình với nền giáo dục phù hợp!
>> Bài viết cùng chủ đề:
- Giáo dục phát triển thẩm mỹ cho trẻ mầm non
- Phương pháp giáo dục thể chất cho trẻ mầm non
- Trí tuệ bên trong là gì?
- Trí thông minh không gian trực quan