Đề tài: Cảm nghĩ về 8 câu thơ cuối Kiều ở lầu Ngưng Bích
Cảm nghĩ về 8 câu thơ cuối Kiều ở lầu Ngưng Bích
Nội dung chính
I. Dàn bài Cảm nghĩ về 8 câu thơ cuối của Kiều ở lầu Ngưng Bích (Chuẩn)
1. Mở bài:
– Giới thiệu về tác phẩm, tác giả, đoạn trích và 8 câu thơ cuối.
2. Thân bài:
Một. Cặp lục bát thứ nhất: “Buồn trông cửa nát chiều/Thuyền ai thấp thoáng ngoài xa”
– Không gian: nơi “cửa bể” bao la, rộng lớn.
– Thời gian: “chiều” là khi bóng tối dần bao trùm, đây là khoảng thời gian yên tĩnh nên dễ khơi dậy cảm xúc buồn.
– Khung cảnh: “thuyền ai thấp thoáng” làm cho không gian thêm hiu quạnh, rộng lớn.
– Nghệ thuật: đảo ngữ từ “xa” lên trước và từ “xa”: gợi cảm giác nhớ con đò.
b. Cặp lục bát thứ hai: “Buồn trông nước mới/ Hoa trôi biết trôi về đâu”.
– Hình ảnh “bông hoa lênh đênh”: ẩn dụ cho kiếp người lênh đênh, vô định, “bảy nổi ba chìm”.
– Hai từ “đi về đâu”: gợi cảm giác về một tương lai vô định của Thúy Kiều.
c. Cặp lục bát thứ ba: “Ngậm cỏ buồn trông/ Chân mây mặt đất một màu xanh”.
– “U sầu”: chỉ sự u ám, ảm đạm
– “xanh xanh”: trời đất hòa một màu, nối liền một dải, không nhìn thấy sự sống của con người.
→ Đoạn thơ thể hiện tâm trạng chán nản, mệt mỏi, tuyệt vọng của Kiều.
đ. Cặp lục bát thứ tư: “Buồn trông gió thổi mặt/ Tiếng sóng rì rào quanh ghế”.
– Tiếng sóng “ầm ầm”: gợi sự dữ dội, ẩn dụ cho những thăng trầm của cuộc đời Kiều.
– Thể hiện sự sợ hãi, dự cảm xấu về số phận tương lai của chính mình.
d. Đánh giá chung về nội dung và nghệ thuật:
– Nội dung: Bộc lộ cảm giác cô đơn, lạc lõng, tủi hờn của Thúy Kiều về tương lai.
– Nghệ thuật:
+ Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình vô cùng đặc sắc.
+ Điệp khúc “Buồn trông”: điệp khúc 8 câu, thể hiện nỗi buồn
+ Hệ thống từ láy được sử dụng khéo léo để diễn tả tâm trạng cô đơn của Kiều.
+ Nhịp thơ linh hoạt, ngôn ngữ giàu hình ảnh.
3. Kết luận:
– Khẳng định giá trị của 8 câu thơ cuối và đoạn trích.
II. Bài văn mẫu Cảm nghĩ về 8 câu thơ cuối Kiều ở lầu Ngưng Bích (Chuẩn)
Đại thi hào Nguyễn Du là bậc thầy về sử dụng ngôn ngữ cũng như sử dụng các nét nghệ thuật để tả cảnh, tả người, đặc biệt là miêu tả nội tâm nhân vật. Một trong những đoạn trích miêu tả nội tâm nhân vật hay nhất của Nguyễn Du là đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích. Qua 8 câu thơ cuối của đoạn văn, ta thấy được nỗi đau, nỗi buồn và sự cô đơn của nàng Kiều ở lầu Ngưng Bích và tài năng nghệ thuật kiệt xuất của đại thi hào.
Tám câu thơ cuối của đoạn Kiều ở lầu Ngưng Bích có thể coi là đỉnh cao của nghệ thuật tả cảnh ngụ tình ngụ ngôn của đại thi hào Nguyễn Du. Bốn cặp thơ lục bát không chỉ thể hiện nỗi đau đớn, cô đơn tột cùng của Thúy Kiều khi bị giam lỏng ở lầu Ngưng Bích mà còn mang những điềm báo về một tương lai đầy sóng gió, gập ghềnh.
Mở đầu mỗi bức tranh tâm trạng là điệp khúc “buồn trông”. “Buồn trông” được lặp lại bốn lần tạo thành một điệp khúc sầu, bộc lộ nội tâm của nhân vật với nỗi buồn đang dâng lên từng lớp, tràn ngập trong tâm hồn. Cảnh trên lầu Ngưng Bích dường như thấu hiểu và đồng cảm với nỗi đau của Thúy Kiều nên mỗi hình ảnh nàng nhìn vào đều thấm đẫm một nỗi buồn sâu thẳm.
“Buồn nhìn khung cửa nát chiều
Một con thuyền căng buồm thấp thoáng phía xa”
Bức tranh tâm trạng của Thúy Kiều được mở đầu bằng hình ảnh bóng chiều tà. Hoàng hôn dường như nhuộm đỏ cả bức tranh, cả không gian và thời gian bao la. Qua đôi mắt Kiều, bóng hoàng hôn ấy thật buồn và u uất như một lớp sầu dâng lên trong tâm hồn nàng. “Chiều” là khi bóng tối dần bao trùm, đây là khoảng thời gian tĩnh lặng nên dễ khơi dậy những cảm xúc buồn trong tâm hồn con người. Không gian bao la của buổi chiều muộn càng làm cho Thúy Kiều thấm thía hơn nỗi cô đơn, nhỏ bé và hoàn cảnh trớ trêu của mình trong căn nhà lầu xanh “khóa xuân” này. Không gian cộng hưởng khiến tâm hồn người con gái xa quê thêm buồn, cô đơn và đáng thương. Giữa muôn vàn sóng cô đơn, Kiều khao khát một chút hơi ấm, một sự sống xuất hiện để nàng vơi đi nỗi cô đơn. Còn bóng “con thuyền thấp thoáng” là biểu tượng của kiếp người. Nhưng đó chỉ là một con thuyền vô danh, hão huyền “lượn” ở một nơi “xa xăm”. Nguyễn Du đã đặt ở đây các từ “xa”, “xa” cùng với nghệ thuật đảo ngữ để nhấn mạnh sự nhỏ bé, xa xôi, hư ảo của con thuyền nơi cửa hồ. Con thuyền lênh đênh trong cảnh “tan cửa nát nhà” mờ mịt, không bến không bờ, vô định như chính cuộc đời Kiều bây giờ. Nhìn chiếc thuyền – biểu tượng của kiếp người, tưởng như mang lại cho Kiều chút ấm áp nhưng ngược lại, nó gợi lên nỗi cô đơn, gợi nỗi buồn, sự lạc lõng vô bờ bến trong tâm hồn lạc lõng của nàng. Kiều.
Nhìn xa xăm nơi “cửa bể” mà không tìm được chút hơi ấm sẻ chia, Kiều đành hướng mắt về nơi non nước gần bên:
“Buồn thay nước mới
Hoa trôi về đâu?”
Giữa dòng nước cuộn chảy dưới chân Kiều, cánh hoa quay cuồng bị cuốn trôi. Những cánh hoa mong manh ấy là hình ảnh ẩn dụ cho số phận người con gái lênh đênh giữa cuộc đời, gợi cho Kiều nhớ về số phận của kiếp chìm nổi. Những cánh hoa ấy lênh đênh “bảy ba chìm” như số phận của Kiều hiện tại. Câu hỏi tu từ “Hoa trôi dạt về đâu?” như xoáy vào tâm trí người đọc những lo âu, xót xa cho kiếp người mong manh của khuôn mặt kiều diễm phải lưu lạc nơi phương xa, lạc lõng, cô đơn đến tuyệt vọng. Hai từ “đi về đâu” cuối câu thơ với hai thanh bằng tạo cảm giác vô định như hoàn cảnh của chính cô hiện nay. Ngồi một mình nơi vắng lặng, Kiều muốn tìm về với thiên nhiên để vơi đi nỗi đau, nỗi buồn, sự cô đơn nhưng càng nhìn Kiều càng thấy nỗi buồn, lòng càng trĩu nặng. ngày càng bối rối hơn.
Nhìn mặt nước, nhìn cửa bể, không thấy thân tình, không an ủi, Kiều trở lại cỏ xanh đôi bờ:
“Thật buồn khi nhìn cỏ buồn
Chân mây trên mặt nước xanh một màu xanh”
Cỏ xanh tưởng như giúp cô vơi đi phần nào nỗi buồn, nhưng tất cả lại nhuốm màu “u sầu” buồn tẻ, ảm đạm. Không còn cảnh “cỏ non xanh đến tận chân trời” như những ngày Kiều còn “lặng lẽ”, tự tại trong “bức màn”, giờ đây, cỏ non xanh cũng đã nhuộm một màu tâm trạng của kiếp người. . nổi. Nhìn từ xa đến gần, từ “chân mây” đến “mặt nước”, cả không gian đều nhuốm một màu “xanh” đến rợn người. Đoạn thơ đã bộc lộ tâm trạng hụt hẫng, u ám, thê lương của Kiều. Nỗi buồn của cô cũng thấm vào cảnh vật, vào không gian. Vốn là một không gian rộng lớn, với màu xanh biếc của cỏ non và cả chân trời, nhưng qua đôi mắt của Kiều, nó trở nên thật đáng sợ và cô đơn. Không một tiếng động, không một âm thanh, chỉ có một sự im lặng thê lương bao trùm lên cảnh và người. Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng nghệ thuật tả cảnh ngụ tình ở đây để làm nổi bật tâm trạng sầu muộn của Thúy Kiều.
Trong sự im lặng đến rợn người ấy, Kiều muốn nghe một tiếng đáp lại của con người để lòng mình được an ủi, để lòng mình không cảm thấy cô đơn, tuyệt vọng, nhưng đáp lại nàng chỉ là tiếng sóng, tiếng gió, tiếng nước của thiên nhiên:
“Thật buồn khi thấy gió thổi vào mặt bạn
Tiếng sóng vỗ quanh ghế”
Tất cả những cảnh vật xung quanh: gió, nước, sóng, gợi lên số phận chìm nổi của Kiều. “Sóng” cứ “ầm ầm” vây quanh khiến Kiều sợ hãi. Bởi tiếng sóng như một điềm báo, một điềm báo trước về số phận tương lai đầy sóng gió của Kiều. “Sóng” “ầm ầm” “quanh ghế” ấy cũng khắc sâu tâm trạng đau đớn của Kiều. Bởi xung quanh cô chỉ có thiên nhiên tĩnh lặng đến mức choáng ngợp chứ không hề có hơi ấm của cuộc sống con người.
Qua 8 câu thơ ta thấy được phong cách viết thơ tài hoa của Nguyễn Du. Điệp khúc “buồn trông” cũng tạo nên nhịp điệu trầm buồn, điệp khúc mở đầu cho tám câu thơ. Cùng với đó, Nguyễn Du còn khéo léo vận dụng hệ thống từ láy để tạo nên một bức tranh tâm trạng của Kiều vô cùng đặc sắc. Nhịp thơ thay đổi linh hoạt, ngôn ngữ thơ giàu hình tượng, tất cả góp phần tạo nên thành công cho bức tranh tâm trạng của Kiều.
Tám câu thơ cuối trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích đã cho ta thấy tâm trạng của Kiều khi bị lừa vào cung giam qua lối viết nội tâm vô cùng độc đáo của đại thi hào Nguyễn Du. Đồng thời cũng cho ta thấy tấm lòng thương cảm, thấu hiểu sâu sắc đối với số phận của người con gái tài sắc vẹn toàn. Đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích là một trong những đoạn trích hay nhất trong kiệt tác Truyện Kiều.
——HẾT——
Để tìm hiểu thêm về đoạn trích đặc sắc của Kiều ở lầu Ngưng Bích, mời các bạn tham khảo thêm các bài viết như: Phân tích 8 câu thơ giữa đoạn Kiều ở lầu Ngưng Bích , Cảm nhận về đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Phân tích nghệ thuật miêu tả cảnh ân ái trong Kiều ở lầu Ngưng Bích , Phân tích nghệ thuật miêu tả tâm trạng Thúy Kiều trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích.
Đăng bởi: THPT Lê Hồng Phong
Thể loại: Giáo dục
