Đề bài: Cảm nhận của em về bài thơ Nói với con của Y Phương. Bài thơ gợi cho em điều gì về bổn phận làm con?
Trong dân gian có câu: “Công cha như núi Thái Sơn”. Phải chăng đây là lý do những người cha luôn mong mỏi con mình vững vàng, mạnh mẽ và vững bước trên đường đời. Qua bài thơ “Nói với con” của Y Phương, người đọc nhận ra tình cảm, sự mong mỏi của người cha dành cho con mình như thế là một tình cảm ấm áp mà thánh thiện, giản dị. Bài thơ cũng gợi cho người đọc những suy nghĩ sâu sắc về bổn phận làm trai.
Mượn lời cha nói với con, bài thơ gợi về cội nguồn của mỗi con người, đồng thời thể hiện niềm tự hào về sức sống bền bỉ, mãnh liệt của quê hương. Nhà thơ đã mở rộng từ tình cảm gia đình đến tình cảm quê hương, từ những kỉ niệm thân thiết, nghiêm trang nâng lên thành lẽ sống.
Mở đầu bài thơ bằng những hình ảnh cụ thể, Y Phương đã tạo nên không khí gia đình đầm ấm, yêu thương. Mỗi bước đi, mỗi tiếng nói, tiếng cười của con trẻ đều được cha mẹ đón nhận một cách vui vẻ:
“Chân phải bước về phía cha
Chân trái bước về phía mẹ
Một bước để chạm vào giọng nói
Hai bước để cười”
Những câu thơ có cách diễn đạt rất độc đáo thể hiện tình yêu thương của cha mẹ dành cho con cái. Con lớn lên từng ngày trong tình yêu thương ấy, trong sự nâng niu, kỳ vọng của cha mẹ.
Không chỉ là tình yêu thương của cha mẹ, mà theo thời gian, những đứa con lớn lên trong cuộc sống lao động, trong thiên nhiên thơ mộng và yêu thương của quê hương. Đây là cuộc sống của các “đồng minh”, rất siêng năng và vui vẻ:
“Các đồng chí yêu lắm
Đan nan, vách nhà biết hát
Rừng hoa, đường lòng
Cha mẹ luôn nhớ ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trong cuộc đời tôi.”
Những từ ngữ giàu sắc thái biểu cảm: nói căm, hát ken,… đã diễn tả cụ thể cuộc sống ấy đồng thời thể hiện sự gắn bó, tình cảm của người dân quê hương. Những cánh rừng quê hương thơ mộng, trữ tình cũng là một trong những yếu tố nuôi các em khôn lớn, nâng đỡ tâm hồn các em. Thiên nhiên với sông, suối, ghềnh, thác… đã nuôi sống con người cả về tâm hồn và lối sống: “Rừng hoa, đường lòng”. Cách gọi “đồng minh” đặc biệt gần gũi, thân mật và gần như gợi lên tình cảm thân thương.
Nó không chỉ nhắc nhớ về cội nguồn sinh thành dưỡng dục mà còn nói lên đức tính cao quý của “đồng minh”. Đó là lòng yêu nghề, nhiệt huyết làm việc bằng cả trái tim. Đó là sức sống bền bỉ, mạnh mẽ vượt qua mọi khó khăn, gian khổ:
“Các đồng chí yêu lắm
Mức độ buồn bã cao
Khác xa nuôi chí lớn”.
Bằng cách sử dụng những từ láy rất mạnh như “cao”, “xa”, “lớn”, tác giả muốn nhấn mạnh sức sống hào hiệp, mạnh mẽ của “đồng minh”. Dù gặp nhiều khó khăn, đói nghèo nhưng họ không nản lòng, ý chí của họ vẫn rất vững vàng, kiên cường:
“Các đồng chí da sần sùi
Không nhiều người là nhỏ
Đồng bào tự đục đá xây dựng tổ quốc
Quê hương là một thói quen.”
Những “đồng đội” vượt gian khổ bám trụ quê hương. Làm việc không mệt mỏi, họ xây dựng quê hương với những truyền thống tốt đẹp. Những “đồng minh” giản dị, thẳng thắn nhưng tràn đầy tinh thần và niềm tin. Người cha kể cho con trai nghe về quê hương của mình với một niềm tự hào.
Tình yêu của người cha dành cho con mình rất nồng nàn và yêu thương. Tình cảm này được thể hiện một cách tự nhiên và chân thật nhất qua những dòng tin nhắn mà người cha gửi cho con trai mình. Người cha muốn con sống có tình nghĩa, thủy chung với quê hương đất nước, biết chấp nhận khó khăn gian khổ để:
“Sống trên đá không ghét đá gập ghềnh
Sống trong thung lũng không ghét thung lũng nghèo
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không có gì”
Người cha mong con sống chân thành, trong sáng, sống có ý chí và niềm tin để vững vàng vượt qua mọi thử thách khó khăn. Một người cha muốn con mình sống thì phải luôn tin vào khả năng của mình, tin vào chính mình. Có như vậy con mới thành công không thua kém ai Người cha đã nói với con bằng tất cả tình yêu thương, dặn con những điều từ tận đáy lòng. Điều lớn lao nhất mà người cha đã dạy cho con trai mình là sự tự tin vào bản thân và lòng tự hào về sức sống bền bỉ, mạnh mẽ của mình, với truyền thống của quê hương.
Qua những lời người cha nói với con có thể thấy tình cảm của người cha dành cho con là tình cảm, nghiêm túc và tin tưởng. Điều lớn nhất mà người cha muốn nói với con trai mình là niềm tự hào về sức sống bền bỉ, mạnh mẽ của quê hương và niềm tin vào cuộc sống.
Đoạn thơ đã gợi cho người đọc bao cảm xúc và suy nghĩ sâu xa. Dường như, đằng sau những khoảng lặng thầm lặng và sâu lắng của cha là biết bao yêu thương, biết bao nhớ nhung, biết bao hy vọng, biết bao chờ đợi… Tôi lớn lên như ngày hôm nay không chỉ nhờ cơm ăn, áo mặc. mang theo ân sủng của những lời dạy chu đáo và sâu sắc. Thực vậy:
“Công cha như núi
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.
Sau đó, như một đứa trẻ, tôi cầu nguyện:
“Một lòng kính Mẹ kính Cha
Cho chữ hiếu mới là đạo”.
Không những thế, tôi sẽ tiếp bước vững vàng cha ông để lại trên con đường tôi đã bước lên đỉnh Thái Sơn – nguyện “sống như sông như suối”, nguyện ngẩng cao đầu để giữ “ đường” mà không bị thịt “thô lỗ”. Và trên con đường ấy, tôi sẽ mang theo hình ảnh quê hương để tiếp bước cha ông “xẻ đá dựng tổ quốc”.
Đoạn thơ có nhiều nét nghệ thuật đặc sắc, nhưng đặc sắc và đặc sắc nhất là cách diễn đạt, bộc lộ cảm xúc. Ngôn từ, hình ảnh trong bài rất giản dị nhưng đồng thời cũng rất giàu hình ảnh gợi tả vừa cụ thể, vừa có tính khái quát cao.
Đoạn thơ gợi nhắc về tình cảm gia đình ấm áp, ngợi ca truyền thống cần cù, sức sống mãnh liệt của tổ quốc, dân tộc. Qua những lời tâm sự với con, tôi phần nào hiểu và cảm nhận sâu sắc hơn tình cảm của một người cha dành cho con mình. Bài học mà người cha trong bài thơ Nói với con có lẽ là bài học mà bất kỳ người cha nào cũng muốn dạy cho con mình. Và những bài học mộc mạc, giản dị ấy có thể sẽ theo con suốt cuộc đời, bài học của ông cha – một bài học đầy ý nghĩa sâu sắc.
🔻 Xem thêm: